İlaçlarla sigarayı bırakmak mümkün mü?

Nikotin, tütün bağımlılığının ilaçla tedavisinin başlıca dayanağıdır.  ama  artık ilaçlarla sigarayı bırakmak mümkün olabilmektedir. Aslında asıl depresyon ilacı olan bupropion’un sigara bağımlılığı tedavisinde de oldukça etkili olduğu bildiriliyor. Dolayısıyla bupropion (ticari ismiyle wellbutrin) sigarayı bırakmak isteyenler için yeni umut oldu.“Niçin antidepresan ilaçlar sigara bırakmada yardımcı oluyor?” sorusunun yanıtını aramamız gerekiyor.

Sigara içimi ve depresyon sıklıkla birliktedir. Sigara içenlerde içmeyenlere göre daha fazla majör depresyon öyküsü vardır. Depresyon öyküsü olan tiryakilerde nikotin bağımlılığı yüksek, bırakma ise düşük olasılıktır. Sigarayı bıraktıklarında depresyon önemli bir yoksunluk belirtisi olacaktır. Sigarayı bıraktıktan sonra ortaya çıkan psikotik depresyon olguları bildirilmiştir. Bu noktadan olaya bakıldığında nikotinin ankisyete ve depresyon giderici etkileri olduğunu da malesef söyleyebiliriz.

Nikotinin insanları rahatlatan ve teskin eden etkilerini kimse inkar edemez.  Ancak sigaranın kansere sebep olduğu da bir gerçek. Bu nedenle kesinlikle bırakılması gereken bir alışkanlık.
Bupropion’un uzun etkili biçimi sigara bırakmada kullanılan nikotin içermeyen ve FDA (Besin ve İlaç Örgütü) onayı alan ilk ilaçtır. Norepinefrin ve dopamin nikotin bağımlılığı gelişiminde anahtar rol oynar görünmektedir. Nikotin bu nörotransmiterlerin salınımını uyarmaktadır. Norepinefrin’in locus caeruleus’dan salınımı uyanıklık, konsantrasyon ve bellek gibi yüksek kortikal işlevleri etkinleştirmektedir. Nikotin kesildiğinde oluşan norepinefrin uyarı kaybı yoksunluk belirtilerine neden olmaktadır.
Bupropionun diğer potansiyel yararı da sigara bırakma ile ortaya çıkan kilo alma konusundaki etkisidir. Bupropion, sigaranın bırakılması ile oluşacak muhtemel bir kilo alımının da nisbeten önüne geçmektedir. Yani bir yandan sigaranın bırakılmasında etkin rol oynadığı gibi aynı zamanda da sigaranın bırakılmasından kaynaklanacak olan muhtemel kilo alımlarını da önlemektedir.
Bupropion tedavisinin ilk haftasında sigara içme sürdürülebilir. Bupropionun etkili düzeye ulaştığı 2. hafta sigara içme bırakılır. Sigarayı bırakan kişi,  bupropion tedavisine en az 3-4 ay devam etmelidir. Bupropionla, özellikle tek başına nikotin replasman tedavisi ile sigara bırakma girişiminde daha önce başarısız olmuş ve yoksunluk belirtileri ortadan kalkmamış kişilere, kombine olarak nikotin replasman tedavisi de verilebilir.Bupropion tedavisinde en sık rastlanan yan etki uykusuzluk ve ağız kuruluğudur. Epileptik nöbet 1000′de 1 oranında bildirilmektedir.
Bupropion nikotine benzer biçimde bazı sempotomimetik etkileri vardır.  Koroner kalp  hastalığı ve hamile olanlarda güvenliği konusunda yeterli veri yoktur. Her şeye rağmen bupropionun  yüksek dozda, zaman zaman da terapötik dozda, önemli anksiyete, hipertansiyon ve  epileptik nöbetlere neden olabilir. Bupropion’da bağımlılık riski yoktur ya da çok azdır.